Compréhension de lecture : Shimun, le lutin des bois — Shimun, nuhtshimiulnu Kanatukushiuet

Fiche | Contenus autochtones

Shimun, Memekueshu nuhtshimihtsh ka taht

Shimun, memekueshu minashkuahtsh ka taht
Ka nitu nikuakanitsheian, Napeshish nanitshishkueu Shimun, memekueshuss minashkuahtsh ka taht. Mishku takunilu tshetshi aimihitishutau, memekueshu uapataleu Napeshish e ishpish mishkutshapalitsh minashkuahtsh.

Taship tshi teuatsh memekueshuatsh, nite minashkuatsh ishi ilniuatsh eiu milu nanakatshitauatsh nuhtshimitsh, nite apuatsh shekuhtsh mishta ashinitsh.  Shipa ashinihtsh ekute takunilitsh utenamuau.

Anitetshe Ilnuatsh muk pisse tshipatshi aimiheuatsh memekueshuatsh.  Muk uiluau anitshe ka shukatelimishuta, milakanuatsh nelu. Ishinikatakanuatsh Ka milu kanuelitaka nuhtshimitsh.

Eku anuhtshish natu nishtunuatau Napeshish. Napeshish uihtapimeu umushum kie uhkum anite utanishkuhtapana unatuhussiuahtsh pessish Shimunkush shakahikan, ute Nitassinan.

Peikua e nitu natakuet, Napeshish natshishkueu Shimun memekueshu nuhtshimihtsh ka taht. Miam tshekat apukushish ishpish apishissishit. Ushkatsh kuashkuepalihiku muk alu ui milu nanitu nishtunueu. Napeshish apu shuk ui tapuetak eishi uapamat. Ui peshuapameu Shimun muk ne uil mishta utshepiu e nanitu kashut anite shipa ilnasht.

Napeshish ashuapameu Shimun tshetshi nakalamahikut. Tshitapamatishuatsh eishinakushita eishpish ishpishtuta. Shimun ka ishpish miluakash ilniut apu tshi nita natushkuat Ilnu etshi uapamakut. Napeshish aimiheu nelu memekueshu: Kuei! nil Napeshish nitishinikashin. Shimun apu nass aimit muk tshiam tshitapameu ashitsh ussishukua ka mashkushiunakunilitsh. Shassikuatsh tshitshue tshitapamitishuatsh. Ekute katshi uanisse tipatshimushtatishuta.

Shimun uihtamueu Napeshish tan eishi uihtamatishuta tshekualu uiluau memekueshuatsh apu miam tshilanu Ilnuatsh. Shash mishta shashish ka apishtata umitunelitshikanuau. Uanisse tshi milu kanuelimitishuatsh kie eiu apu pehtakushita.

Shimun apishtau umitunelitshikan tshetshi kuishku uihtamuat Napeshish, miam akunakanilu eishi uapatilihat. Miam ueshkatsh e taht eishi uapatik. Miam shashish ka eishi ilniunanuatsh. Uapatam tan ka eishi ilniuta Tshiashilnuatsh kie tan ka ishpish mishkutshipalitsh Nitassinan. Minashkuahtsh, nuhtshimihtsh apu miam tshi ishinakuatsh, shash kie aiashku pikupalu aiatsh apu shutshishimikatsh. Netshe kamishakata, kassinu shikunimupanitsh ka ilniumikatsh, katshi takuatsh nuhtshimihtsh. Aiatsh atshupalu e pipuatsh kie alu tshishiteutshipalu e nipihtsh. Eku nitshe memekueshuatsh takunilipan tshe mamu ahtipita mishue anite minashkuatsh.

Napeshish kuashkupaluhiku e uapatak tan ka ishpish mishkutshapalitsh minashkuahtsh. Eku nitetshe Shimun ussishukua ka mashkushiunakunilitsh nukanilu ukasselihtamun. Nishtutueu e ui uitshishikushit. Napeshish mamitunelimihiku, uil nuhtshimiulnu eshk e ussinitishiut, tan ma tshipatshi uitisheu, Shimun kie memekueshuatsh, tshetshi kuishkutshipalitsh anite nutshimitahtsh.

Eshkueka atimishkuat Napeshish, Shimun uihtamueu e ishpatelimat tshe uitshishat memekueshuatsh, uesh kushpanelitamihikuatsh tan tshe ishinakushuta aishkatsh; ekue shekuepihtat ashinihsth tshe tshiuenatuapatiku utenam.

Napeshish kau e tshiuet anite utapuhkuashinuau umushum mahk uhkum tipatshimushtueu katshi natushkuat Shimun memekueshu. Ekue umushum mahk uhkum uihtamakut tan eishpish alimuhunanuatsh anuhtshish nuhtshimihtsh e usham mishta tshimakuhikanuatsh. Eiu e mishkutshipalit ne Tshikauinu-Assi alu alimuhunanu e ilnu-ilniunanuatsh.

Napeshish ashitsh umushum mahk uhkum tshiueuatsh anite utilnutenamuau tshetshi tipatshimushtuata Ilnutshimau. Ne ka ishpish mahtaupalitsh, nikaniteu Napeshish. Eshku tipatshimushtam tan eishi mishkutshipalitsh anite nuhtshimihtsh kie e alu alimuhunanuatsh e ui ilnu-aitunanuatsh. Mishta milu kanuelitam anite utehihtsh, apu tipatshimut katshi natishkuat Shimun. Taship tshika milu tshissitutueu, uesh tshitshue milu ishpitelimeu, Shimun, memekueshu nuhtshimihtsh ka taht.

'

Références